Wat is DNS en hoe werkt het?

Laten we meteen met de deur in huis vallen…

DNS staat voor Domain Name System, een belangrijk component van het internet die fungeert als het telefoonboek van het internet. Wanneer je bijvoorbeeld een URL zoals ‘www.voorbeeld.nl’ in een webbrowser typt, is het DNS dat op de achtergrond werkt om deze leesbare domeinnaam te vertalen naar een numeriek IP-adres dat computers en netwerkapparatuur gebruiken om met elkaar te communiceren.

Snap je het nog? Geen probleem…we gaan het in dit artikel verder uitleggen!

Wat is DNS precies?

DNS staat voor Domain Name System, en fungeert als het telefoonboek van het internet. Het zet domeinnamen die je intikt in je browser om naar IP-adressen die computers kunnen lezen, waardoor je gemakkelijk informatie online vindt en zoekt.

Het proces van het vertalen van een ingetikte URL naar een IP-adres begint wanneer je verzoek door jouw computer naar een DNS-server wordt gestuurd.

Deze server zoekt vervolgens naar de overeenkomende IP-adressen die gekoppeld zijn aan de domeinnaam die je invoerde. Zodra het correcte adres is gevonden, wordt jouw internetverzoek doorgestuurd naar de server van de website, die vervolgens de gevraagde pagina’s terugstuurt naar je browser.

Dankzij DNS-servers is navigatie op het internet eenvoudig en intuïtief, waardoor je gemakkelijk toegang hebt tot miljoenen websites zonder de bijbehorende IP-adressen uit je hoofd te hoeven leren.

Moet je je eens voorstellen hoe het internet zou werken zonder deze DNS servers…

De keuze van een DNS-server kan impact hebben op zowel je internetsnelheid als privacy. Grotere internetserviceproviders hebben hun eigen DNS-servers, maar je kan ook kiezen voor alternatieve DNS-diensten die soms snellere of veiligere verbindingen aanbieden.

Hoe werkt DNS?

DNS is dus het systeem dat domeinnamen omzet naar IP-adressen, waardoor je browser naar de juiste website kan navigeren. Laten we eens kijken hoe dit er in de praktijk uit ziet…

Opzoeken van domeinnamen

Wanneer je een domeinnaam zoals ‘mijn.host’ invoert, begint een proces genaamd DNS-resolutie. Je computer doet eerst een lookup bij een DNS-server.

Deze server zoekt in zijn database naar de bijbehorende IP-adressen.

Elk IP-adres komt overeen met een specifieke server op het internet. Eenmaal gevonden, gebruikt je apparaat dit IP-adres weer om verbinding te maken met de juiste webserver en laadt het de website in.

Caching

Caching is een erg belangrijk (en vergeten) onderdeel dat bijdraagt aan de snelheid van DNS-resolutie. DNS-servers slaan tijdelijk de resultaten van domeinnaamopzoekingen op, wat betekent dat als dezelfde naam snel achter elkaar opgevraagd wordt, de informatie sneller beschikbaar is.

Dit zorgt ervoor dat websites sneller laden voor terugkerende gebruikers doordat het opzoeken van het IP-adres wordt overgeslagen.

DNS records uitleg

DNS-servers gebruiken verschillende soorten DNS records om te bepalen hoe domeinnamen moeten worden vertaald naar IP-adressen. Enkele belangrijke typen zijn:

• A-records: koppelt een domeinnaam aan een IPv4-adres.
• AAAA-records: verbindt een domeinnaam met een IPv6-adres.
• CNAME-records: geeft aan dat een domeinnaam een alias is voor een andere, canonieke naam.
• MX-records: bepaalt de mailserver die verantwoordelijk is voor het ontvangen van e-mailberichten op een domeinnaam.

Elk type is een zogenaamde resource record in de DNS-instellingen en speelt een specifieke rol in de werking van het internet.

DNS beveiliging

Wist je al dat DNS een belangrijke rol speelt in de veiligheid en privacy van je dagelijkse internetactiviteiten, maar tegelijkertijd ook een risico vormt?

Phishing en malware zijn serieuze bedreigingen die vaak gebruik maken van zwakheden in DNS. Een veelvoorkomend risico is DNS-spoofing, waarbij kwaadwillenden valse DNS-informatie gebruiken om jou naar schadelijke websites te lokken.

Het gevolg is een zogenaamde man-in-the-middle-aanval, waarbij aanvallers zich tussen jou en de gewenste website begeven om zo jouw privégegevens te onderscheppen.

Uiteraard kun je hier maatregelen tegen nemen. Wij adviseren sowieso de volgende opties:

• Gebruik een veilige DNS-server: kijk of je server extra bescherming heeft ingeregeld tegen bekende malafide sites.
• DNSSEC: Deze uitbreiding van DNS verzekert de authenticiteit en integriteit van de uitgewisselde data.
• Versleuteling: Nieuwere protocollen zoals DNS-over-HTTPS verbeteren de privacy door DNS-verzoeken te versleutelen.

DNS configuratie en management

Bij het opzetten van een domein is het belangrijk dat je nauwkeurig met je verschillende DNS-instellingen omgaat. Een foutje is snel gemaakt, maar een foutje binnen je DNS-instellingen zorgt er al snel voor dat je website niet bereikbaar is, of e-mails niet correct afgeleverd worden.

Nameservers instellen

Je eerste stap in DNS-configuratie is vaak het instellen van nameservers.

Met nameservers bepaal je waar het DNS beheer van je domeinnaam ligt. Het wijzigen van de nameservers van een domeinnaam heeft daarom effect op zowel je website als het e-mailverkeer.

Afhankelijk van je hostingprovider of het platform waar je je domein hebt geregistreerd, moet je wellicht de nameservers wijzigen naar die van je hostingprovider.

Bij een gratis DNS-service zoals die van je internetprovider of Google DNS, is de configuratie meestal eenvoudiger, maar kan deze ook minder flexibel zijn. Bij een premium DNS-service, zoals Cloudflare, OpenDNS, of Quad9, krijg je meer geavanceerdere opties, zoals snellere responstijden en verbeterde beveiliging.

Geavanceerde DNS functies

DNS speelt zoals gezegd een belangrijke rol in hoe het internet werkt en is veel meer dan alleen het omzetten van domeinnamen naar IP-adressen. Voor organisaties worden geavanceerde functies zoals load balancing, security en maatwerkconfiguraties mogelijk gemaakt door verschillende DNS-records en -instellingen.

Laten we eens kijken wat dit precies kan zijn…

DNS voor bedrijven

CNAME en DNAME Records: Als je een alias voor je domein wilt instellen, komen CNAME-records goed van pas. Bijvoorbeeld: je kunt een subdomein.mijnwebsite.nl doorverwijzen naar mijnwebsite.com. DNAME werkt op een soortgelijke manier maar op een hoger niveau, door het doorverwijzen van hele subdomeinen naar een ander domein.

MX en AFSDB Records: Voor de configuratie van je e-mailinfrastructuur zijn MX-records erg belangrijk. De MX records configureren de mailserver die verantwoordelijk is voor het ontvangen van e-mails voor je domein. AFSDB-records zien we in de praktijk niet heel veel terug, maar deze ondersteunen de wat meer geavanceerde en gespecialiseerde diensten zoals e-mail storage.

LOC Records: Deze bieden je geografische locatiegegevens van je server. Dit is vooral nuttig voor lokale bedrijven of diensten die geografisch-specifieke data moeten verstrekken.

Uitgebreide beveiliging: DNSSEC (Domain Name System Security Extensions) helpt je bij het beveiligen van de DNS-infrastructuur door antwoorden van namservers digitaal te ondertekenen, waardoor de authenticatie van de bron en de integriteit van de data wordt gewaarborgd. ICANN promoot actief het gebruik van DNSSEC.

DNS is de ruggengraat van het internet

DNS is dus meer dan het instellen van alleen wat regeltjes in je webhosting omgeving. DNS is de ruggengraat van het hele internet. Zonder deze techniek zouden jij en ik niet zo makkelijk gebruik kunnen maken van het internet. Geen idee hoe het internet er dan uit had gezien. In ieder geval een stuk anders dan nu.